Welzijn van studenten in netwerken
Emmy Vrieling-Teunter
Afgelopen vrijdag 18 maart 2022 presenteerden Rosanne Hebing (Iselinge Hogeschool) en Emmy Vrieling-Teunter (Open Universiteit) ons NRO onderzoek rondom het welzijn van studenten in leernetwerken. De presentatie vond plaats tijdens de VELON/VELOV conferentie in het mooie Brugge. Los van het feit dat het heel fijn was om elkaar als betrokkenen bij de lerarenopleiding weer fysiek te ontmoeten, was er inhoudelijk veel te halen tijdens het congres. In onze goed bezochte sessie hebben we laten zien dat netwerkleren een belangrijke competentie is voor leerkrachten en dat we aanstaande leerkrachten (oftewel pabo studenten) moeten faciliteren in de ontwikkeling van hun netwerkvaardigheden. Netwerkleren gaat namelijk niet vanzelf. Onze reviewstudie leidde tot vijf karakteristieken met bijbehorende ontwerpprincipes voor het optimaliseren van het welzijn van studenten in netwerken:
|
Karakteristieken |
Ontwerpprincipes |
|
Gezamenlijke visie en doelen |
⮚Bepaal gezamenlijke doelen (waaronder studentdoelen) die aansluiten bij de onderwijspraktijk ⮚Maak de gezamenlijke doelen zichtbaar |
|
Ontwerpgerichte aanpak |
⮚Integreer netwerkleren in het curriculum van de lerarenopleiding ⮚Bepaal realistische doelen (waaronder studentdoelen) ⮚Monitor deze doelen, het bijbehorende leerproces en de leeropbrengst ⮚Zorg ervoor dat studenten hun werkplannen voor de start van het netwerk klaar hebben |
|
Gezamenlijke verantwoordelijkheid en eigenaarschap |
⮚Zorg bij alle deelnemers voor bereidheid tot het actief delen van expertise ⮚Geef studenten mogelijkheden om hun werk te presenteren inclusief (peer)feedback ⮚Maak studenten ervan bewust dat netwerkleren een belangrijke competentie is (product en proces) binnen het portfolio |
|
Diversiteit en gelijkwaardigheid |
⮚Zorg ervoor dat alle deelnemers zichzelf als lerende zien ⮚Bouw aan onderling vertrouwen ⮚Zorg voor een objectieve beoordelingsmethode van studenten |
|
Onderliggende structuren, bronnen en rollen |
⮚Stimuleer de dialoog, autonomie en beslissingsruimte ⮚Modelleer vaardigheden voor samenwerking en communicatie ⮚Geef studenten de rol van boundary crosser tussen theorie en praktijk |
Naast de reviewstudie hebben we studenten in vier pabo’s in Nederland (Iselinge Hogeschool, Thomas More Hogeschool, Marnix Academie en Hogeschool IPABO) gevolgd die deelnamen aan netwerken die verschilden in bijvoorbeeld doelen, plek in het curriculum en heterogeniteit. Juist door die verschillen konden we onderzoeken hoe de sociale configuratie van de verschillende pabo’s samenhangt met de student motivatie. De motivatie studie herleidde zeven clusters namelijk autonome inhoudelijke keuzes, nieuwe kennis, ondersteunen van sociale vaardigheden, persoonlijke doelen, autonome keuzes op het gebied van samenwerking, scaffolding, gelijkheid in een informele sfeer. De overall conclusie is dat homogene netwerken met enkel studenten belangrijk zijn voor het delen van ervaringen en steun van peers, herkenning en erkenning, en gevoelens van verbondenheid. Dergelijke netwerken zijn relatief eenvoudig te faciliteren. Heterogene netwerken bestaande uit studenten, docenten, leerkrachten en soms onderzoekers en/of experts, bieden de mogelijkheid om sociale vaardigheden te ontwikkelen en nieuwe kennis op te doen, maar behoeven een stap voor stap opbouw van netwerkvaardigheden voor studenten (scaffolding). De samenstelling van netwerken binnen pabo’s moet dus een bewuste pedagogische en didactische keuze zijn!
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met emmy.vrieling@ou.nl
Recente reacties